Bølgene slår inn over den vesle holmen der Marstein fyr ligg. Ved det som er ein god fiskeplass når sjøen er roleg, står programleiar i «Noreg Rundt», Vibecke Wold Haagensen.
Ho har stått der i ein halvtime for å gjere opptak til fredagens sending, i god avstand til det sydande havet. Kameraet har ho teipa fast i gelenderet der ho held seg fast i vinden.
Plutseleg reiser ei svær bølge seg, og ein vegg av vatn slår over den einsame øybuaren.
– Heldigvis hadde eg redningsvest. Den gigabølga overraska meg skikkeleg, fortel Vibecke.
– Kameraet døde eit halvt minutt etterpå, så bilda av kjempebølga er dessverre tapt.
LANDKRABBE: Programleiaren frå Hedmark opplevde skikkeleg kystvêr på fyret som har stått sidan 1800-talet.
Gigantbølge
– Det høyrest ut som Vibeke har opplevd ei sokalla «freakwave», seier Ole Johan Aarnes. Forutan å forske på bølgeklima og vind på Meteorologisk institutt, brukar han mykje tid i vatnet med surfebrettet.
ROLEG: Bølger kjem i sett. Det er vanleg at nokre bølger i kvart sett er større enn dei andre.
Foto: Vibecke Wold HaagensenHan fortel at det er fleire teoriar om korleis slike bølger blir til. Til dømes kan topografien på havbotnen gjere at bølger kjem frå ulike retningar og krasjar. Bølga får ei opptårning, og opplevast større og meir dramatisk.
- Les også: Kva gir høgast bølger?
Det er også ein teori at enkelte bølger veks seg større ved å stele energi frå andre bølger.
Bølgene reiser langt
Vibecke skulle finne fred og ro på Marstein fyr 9.-10. mars. I staden for opplevde ho vindkast på over tretti meter i sekundet og bølger som slo innover halve øya.
Signifikant bølgehøgde, gjennomsnittet på dei største bølgene, var rundt åtte meter når Vibecke opplevde stormen.
– Enkeltbølger kan bli dobbelt så store som den signifikante bølgehøgda, seier Ole Johan Aarnes.
TIDLEG PÅ AN: Klokka seks om morgonen 10. mars var både vinden og bølgene på det verste.
Foto: METDet er vinden som skapar bølgene. Lengda vinden får påverke havoverflata utan å bli avbroten, heiter strøklengde. Om strøklengden er lang, har bølgene tid til å bli store.
- Les også: Hvordan blir bølgene til?
Bølga som trefte Vibecke kom med eit lavtrykk frå Nord-Skottland. Dersom lavtrykket har ei optimal bane, kan bølgene som treff kysten i Noreg kome heilt frå Nord-Atlanteren.
Landkrabbe på kysten
Som ekte skogsmatros frå Hedmark lærte Vibeke at du ikkje kan stå for langt vekke når du ser på bølger. Pakkelista blir nok også litt annleis neste gong Vibecke reiser på stormtur.
– Paraplyen eg hadde i baggen var det ikkje mykje hjelp i.
ALEINE: Vibecke hadde berre selskap av nokre villsauer på den vesle holmen.
