Prosjektleiar Gjermund Haugen ved Meteorologisk institutt.
Foto: Meteorologisk institutt– Fargane seier noko om kor farleg ting kan bli, så det er viktig at alle forstår dette, seier prosjektleiar Gjermund Haugen ved Meteorologisk institutt.
1. mai 2018 begynte Meteorologisk institutt (MET) med fargane som skal gjera det enklare for alle å forstå kor stor faren er når uvêret nærmar seg. Denne veka blei dei nye farenivåa med fargane gul, oransje eller raud også synleg på yr.no, både på nettsida og i Yr-appen.
Dette betyr fargane:
Gult nivå: Det gamle OBS-varselet
Dette er det vanlegaste farenivået i Noreg. Det tyder at det situasjonen er moderat farleg, og det er dette nivået som tidlegare blei kalla OBS-varsel.
- Det kan bli skader lokalt
- Straumbrot kan skje
- Utsette togavgangar kan førekomma
- Vinden kan gjera det farleg i fjellet
– Utsette objekt kan få skader på dette nivået, men det kan variera frå landsdel til landsdel og årstid til årstid. På dette nivået kan folk i stor grad vera med og hindre skader ved å til dømes stroppe fast trampolinen i hagen, forklarar Haugen.
Oransje nivå: Store konsekvensar for mange
Blir det meldt om oransje nivå skal du ta det svært alvorleg. Dette er noko som ikkje skjer ofte, og det betyr stor fare. Førebu deg på alvorlege konsekvensar, og tenk deg om ein gong til dersom du har planar om å opphalde deg i det aktuelle området.
- Vêret kan føre til alvorlege skader
- Konsekvensane blir store for mange
- Reell fare for at liv og verdiar kan gå tapt
- Stengde vegar, innstilte båtar, fly m.m.
– Her snakkar vi om fare for generelle store skader. Dette nivået har blitt brukt tre gongar sidan 1. mai. Mellom anna om uvêret i Sør-Noreg før helga, seier prosjektleiaren.
ORANSJE FARGE: Uvêret med kraftig vind rundt Oslofjorden 10. august i år, fekk fargen oransje.
Foto: Freddie LarsenRaudt nivå: – Ekstraordinær fare for liv og verdiar
På raudt nivå går alarmen. Dette er ein svært sjeldan, men ekstrem situasjon med ekstrem fare. Kort sagt: Ekstremvêr.
- Fare for at liv går tapt
- Store øydeleggingar
- Innbyggjarar og styresmakter må sikre liv og avgrense skadeomfanget.
- Å ferdast i området med farenivå raudt, blir fråråda
– Dette nivået heng høgt. Her er faren ekstremt stor for veldige skader. Det er også ein ekstraordinær fare for liv og verdiar, utdjupar Gjermund Haugen.
Samkøyrt med NVE sine varslar om fare
Meteorologisk institutt samarbeider i varslingane med Noregs vassdrag- og energidirektorat (NVE), og dermed er det no same fargesystem når det gjeld varsel om flaum og jordskred.
Det kan du sjå på varsom.no.
Fargane på farevarslene skal ikkje berre gjera det enklare for folk flest å forstå kva som er i vente. Ein av hovudårsakene til omlegginga er at dei fleste andre land nyttar slike varslingar. Kort forklart er dei tre nivåa frå den internasjonale standarden medan fargane kjem frå farevarslar i Europa.
– Det har vore eit langvarig prosjekt, og vi trur at dette er nyttig og enklare for både innbyggjarane og for etatane som treng informasjon i beredskapssamanheng, seier Gjermund Haugen.
